کامپیوترهایی که با سرعت نور کار می کنند، فناوری ویرایش ژن (gene editing) و هوش مصنوعی (artificial intelligence) فقط چند نمونه از تکنولوژیهای نوظهوری هستند که پتانسیلهای بالقوه ای دارند. به لطف وجود این فناوریهای نو، زندگی برای همه ما بسیار آسانتر از قبل شده است. شما چطور؟
شما در کسب و کارتان از چه فناوریهایی استفاده می کنید؟ تکنولوژی های پزشکی شامل تکنولوژیها و دستگاههایی که بهترین جراحان پروتز سینه از ان بهره مند خواهند بود را فاکتور گرفته ایم چون همه گیر نیستند.
تکنولوژیهای جدید زندگی امروز ما را تغییر داده اند و همچنان هم در حال پیشرفت هستند. به نظرتان چه فناووریهای نوظهور و جدیدی قرار است در آینده پا به زندگی ما بگذارند؟
فروش اخیر سهام فناوری در بازارهای سهام جهانی نباید گولمان بزند. زیر این حباب گول زننده تکنولوژیهایی قرار دارند که قرار است دنیای ما را زیر و رو کنند. با همه اینها نکته شگفت انگیز و جالب درباره این تکنولوژیها قرار گرفتن آنها در کنار یکدیگر است که در نهایت چیزی به نام فناوریهای همگرا (Converging Technologies) را شکل می دهند.
فناوریهای همگرا مجموعه ای از تکنولوژیهای مختلف در کنار هم هستند که با ترکیب و یکپارچه شدن به نیازهای زندگی بشر پاسخ می دهند.
۲۰ تا از جالب ترین برنامه های گوشی اندروید که باید دانلود کنید
به عنوان مثال، اخیرا استارت آپ جدیدی بیاینه ای منتشر و در آن اعلام کرده که برای تولید گوشت گاو پرورشی فناوری CRISPR (ویرایش ژن) را با فناوری سلول های بنیادی ترکیب کرده است. بنا به گفته این استارت آپ که SciFi Foods نام دارد، ترکیب این تکنولوژیها باعث شده هزینه پرورش گوشت گاو هزاران برابر کاهش پیدا کند.
همگرایی محرکی است که خیلیها از آن غافل می شوند. تکنولوژیها می توانند به طور انفرادی سیر تصاعدی داشته باشند و در عین حال با فناوریهای دیگر نیز ترکیب شوند. با اینکه نتیجه این همگرایی غیر قابل پیش بینی خواهد بود، اما چیزی که انتظار داریم دستاوردی شگرف است.
پس وقتی حرف از تکنولوژیهای جدید و نوظهور می شود، باید همگرایی را هم در نظر داشته باشیم. با اینکه هر تکنولوژی به تنهایی اهمیت خاص خودش را دارد، ولی وقتی با یک یا چند فناوری نوظهور دیگر همگرا می شود، نتیجه شگفت انگیزی به ارمغان می آورد.
متیو جیمز بیلی (Matthew James Bailey) بنیانگذار AIethics.world در این خصوص می گوید: “هدف تمام فناوریهای جدید کمک درست و مفید به بشر برای رفتن به سوی سیستمهای جدیدی است که امکان جهش تکاملی مثبت و پایدار یرا برای نوع بشر فراهم می کنند.”
ولی متاسفانه این مساله در مورد همه تکنولوژیها صدق نمی کند. مثلا آیا تکنولوژی بمب هسته ای بشر را به سمت تکاملی مفید و مثبت سوق می دهد؟ البته که نه!
پس وقتی از تکنولوژیهای نوظهور حرف میزنیم باید یک نکته را هم در نظر بگیریم که تا وقتی خرد جمعی و هوشیاری و احتیاط را چاشنی کارمان کنیم، فناوریهای جدید به سود ما عمل خواهند کرد، ولی به محض غافل شدن از آنها در لبه سقوط به تاریکی قرار می گیریم.
تکنولوژی های جدید نوظهور و آینده دنیا
خب، حالا که اهمیت توجه به کاربرد تکنولوژیهای جدید را فهمیدیم بیایید با هم نگاهی به جدیدترین فناوری های روز دنیا بیندازیم.
1- هوش مصنوعی (Artificial Intelligence)
هوش مصنوعی تکنولوژی جدیدی نیست، اما پیشرفتهای چشمگیر اخیرش باعث شده تا مهمتر از قبل جلوه کند. DeepMind شرکت زیرمجموعه Alphabet اعلام کرده که یک الگوریتم هوش مصنوعی به نام AlphaFold ساخته که قادر است مدل های سه بعدی ساختارهای پروتئینی یا فرایند تا شدگی پروتئینها را به دقت پپیش بینی کند. این اتفاق یکی از مهمترین دستاوردهای هوش مصنوعی تا کنون بوده است.
اما قضیه به همینجا ختم نمی شود. پیشرفت های هوش مصنوعی در زمینه های دیگری مثل ماشین های خودران نیز رخ داده است. بر اساس اعلام IDTechEX، میزان مسافتی که ماشینهای خودران بدون نیاز به راننده طی می کنند از 1600 کیلومتر در سال 2015 به بیشتر 64 هزار کیلومتر در سال 2021 رسیده است.
از طرف دیگر، اعلام شده که در سال 2021 اداره وسایل نقلیه موتوری کالیفرنیا (DMV)، 116 مورد تصادف را ثبت کرده که 52 مورد از آنها مربوط به ماشینهای خودران بوده و از این میان مقصر 4 مورد از این تصادفات می خطای سیستم هوش مصنوعی بوده است.
به نظر می رسد هوش مصنوعی در زمینه خودروهای خودران هنوز به مرحله ثبات و اطمینان کامل نرسیده. آزمایشات نشان می دهند که در چندین مورد اگر راننده به موقع کنترل ماشین را در دست نمی گرفته، خودرو تصادف می کرده است.
با همه اینها پیشرفت های اخیر در زمینه هوش مصنوعی واقعا خیره کننده است. شکی نیست وقتی ماشینهای خودران نسبت به خودروهای انسانی ایمنتر شوند و رباتاکسیها (تاکسیهای بدون راننده) ظهور کنند، صنعت حمل و نقل جهانی بزرگترین تحول تمام دوران خودش را خواهد دید.
۲۵ سایت جالب و سرگرم کننده برای رفع بی حوصلگی
علاوه بر این نباید فراموش کرد که هوش مصنوعی نقش مهمی در تولید واکسن کووید-19 داشته است. یکی دیگر از زمینه هایی که باید به آن توجه ویژه ای کرد، دستیارهای شخصی هوش مصنوعی است. البته این تکنولوژی از قبل هم در گوشیهای هوشمند وجود داشته است که آن را گوشی هوشمند می نامیم.
اما توانایی های هوش مصنوعی به همین موارد محدود نمی شوند. به نظر می رسد دستیارهای شخصی هوش مصنوعی تا اواخر این دهه پیشرفتهای بسیار چشمگیری خواهند داشت. چیزی که در این میان بسیار مهم است، بکارگیری مثبت و مفید هوش مصنوعی است.
متیو جیمز بیلی به عنوان یکی از رهبران عرصه فناوری در این خصوص می‌گوید: «هرچه بیشتر کیفیت هوش مصنوعی را ارتقا ببخشیم، بیشتر هم می توانیم از آن در جهت تحقق اهداف مفید و خدمت به جامعه، صنعت و محیط زیست استفاده کنیم.»
2- واسط های مغز و رایانه (Brain-computer interfaces)
با اینکه به نظر می رسد رابط های مغز و رایانه تا نیمه دوم دهه آینده تأثیر خیلی چشمگیری روی دنیا نخواهند گذاشت، ولی بعد از آن و وقتی این فناوری به نقطه اوج خودش برسد، اثرات بسیار زیادی بر جای می گذارد.
یکی از مشخص ترین فواید استفاده از تکنولوژی واسط مغز و رایانه کمک به افراد دارای معلولیت شدید است. ایلان ماسک در این باره اظهار داشته است که: “من خیلی خوشبین هستم… فکر می کنم ما با نیور الینک (Neural Link) این شانس را داریم که بتوانیم عملکرد کامل بدن افراد دارای آسیب نخاعی را به آنها برگردانیم. به نظر این شانس را داریم که بتوانیم که قادر به راه رفتن یا استفاده از بازوهایش نیست کمک کنیم تا دوباره راه برود.»
3- کریسپر (CRISPR-Cas9)- دستکاری ژنتیکی
تکنولوژی کریسپر که به آن Cas9 هم گفته می شود نوعی فناوری ویرایش دی ان ای و Cas9 نام پروتئینی است که این ویرایش را ممکن می سازد. امانوئل شرپانتیه (Emmanuelle Charpentier) و جنیفر داودنا (Jennifer Doudna) به خاطر تحقیق روی این فناوری موفق به دریافت جایزه نوبل شیمی 2020 شدند.
با این کریسپر تکنولوژی نوظهور و جدیدی – حداقل برای انسانها- به حساب می آید؛ اما در دنیای طبیعی وجود داشته و دارد. تا امروز اکثر تحقیقات روی کریسپر به کاربردهای آن برای درمان برخی بیماریهای نادر مثل بیماری سلولهای داسی شکل تمرکز داشته است.
4- گرافن (Graphene)- ماده ای انقلابی
وقتی گرافن در سال 2004 و برای اولین بار در دانشگاه منچستر از طریق تراش مکانیکی جدا شد، خیلیها پیش بینی کردند که این ماده کربنی با ضخامت یک اتم قادر است جهان را تغییر بدهد. با اینکه آن زمان رسانه ها مدام درباره این ماده جدید که 200 برابر محکمتر از فولاد بود و قابلیتهای خاق العاده ای به عنوان رسانای الکتریسیته و گرما و جایگزینی برای سیلیکون در ساخت کامپیوترها صحبت می کردند، هیچ اتفاق خاصی زمان نیفتاد. اما این آخر ماجرا نبود.
از سال 2010، قیمت گرافن تک لایه CVD، 8.99 درصد کاهش پیدا کرد. وقتی هزینه ها کاهش پیدا می کنند، طرحهایی که زمانی به انجام رساندنشان غیرممکن به نظر می رسید، عملی می شوند. از جمله کاربردهای اخیر گرافن می توان به ساخت بتنی اشاره کرد که تقریبا شبیه بتن مسلح، اما حاوی گرافن است.
طبق آنچه اعلام شده، اضافه کردن مقدار ناچیزی گرافن به بتن باعث می شود محصول جدید تقریبا 30 درصد نسبت به بتن استاندارد مقاومتر باشد. این یعنی برای دستیابی به عملکرد ساختاری معادل، نیازی به کاهش زیاد هزینه ها نیست.
یکی از مقالات اخیرا منتشر شده دانشگاه چینهوای شانگهای (Tsinghua) خبر از ساخت ترانزیستور با عرض 34.0 نانومتر داده است. این ترانزیستور به اندازه یک اتم کربن است و در ساخت آن از گرافن استفاده شده است.
5- واقعیت شناور (Immersive reality)-بخصوص متاورس
واقعیت مجازی (Virtual reality) و واقعیت افزوده (augmented realitiy) نویدبخش پیشرفت های چشمگیری برای انسانها هستند. فناوریهای نوظهوری که زیربنای انقلاب بزرگ واقعیت فراگیر خواهند بود عبارتند از:
- تکنولوژیهایی برای غلبه روی تضاد همبستگی و تطبیق (Vergence-Accommodation Conflict). این مورد به روند دریافت تصاویر در مغز و جایگاه فعلی هنر در فناوری تصاویر اشاره دارد.
- پیشرفت در تصویربرداری فوویایی (foveated imaging) که در آن میزان وضوح یک تصویر در تصویر دیگر متفاوت است.
- وضوح صفحه نمایش و نرخ تازه سازی (refresh rates)
- فناوری لمسی
- فناوری 5G و سپس 6G
6- پروسکایت (Perovskites)
پروسکایت نوعی کریستال است که باعث افزایش کارایی پنلهای خورشیدی می شود. این فناوری ما را قادر می سازد تا با چالش تحقق برایند صفر (net-zero) مقابله کنیم و در عین حال باعث ارزانتر شدن منابع انرژی نیز می شود.
تفاوت رزولوشن گوشی اندروید 720 و 1080 (به زبان ساده)
7- فوتونیک (Photonics)
کامپیوترهای فوتونیک به جای الکترونیک یا همان الکترون از نور یا همان فوتون برای انتقال داده ها استفاده می کنند. شرکتی به نام CogniFiber اعلام کرده سیستمی مبتنی بر فوتونیک ساخته که انتظار می رود بتواند با سرعت خیره کننده 100 میلیون پردازش در هر ثانیه برسد.
هنوز کاملا مشخص نیست که این سیستم به همان خوبی و دقتی که شرکت CogniFiber اعلام کرده کار می کند یا نه، ولی می توان گفت که کامپیوترهای فوتونیک به لحاظ تئوری قادرند اطلاعات را 20 برابر سریعتر از کامپیوترهای با مدار مجتمع رایج پردازش کنند.
8- تکنولوژی 5G و 6G
درباره فناوری 5G و موارد استفاده از آن در هوش مصنوعی زیاد صحبت شده است. تکنولوژی 6G از لحاظ سرعت بسیار سریعتر از فناوری 5G عمل می کند، اما با مشکل نیاز به فواصل کم فرستنده های بیکن (beacon) مواجه است و همین مساله به نوبه خود بر اهمیت دستگاههای Edge در افزایش برد تاکید می کند.
در هر صورت همگرایی تکنولوژیهای 5G و 6G با فناوریهای کامپیوتری سریعتر مثل فوتونیک، تکنولوژی همه جانبه (immersive technology)، ارتباط اتومبیل های خودران و هواپیماهای بدون سرنشین و اینترنت اشیا نتایج بسیار چشمگیری خواهد داشت.
جالب و کاربردی: پیدا کردن نام و عکس صاحب شماره موبایل با 4 اپلیکیشن
9- رباتیک (Robotics)
انقلاب رباتیک به سرعت در حال پیشرفت است. شرکت GreyOrange یکی از کمپانی های پیشرو در اتوماسیون رباتیک هوشمند است. این شرکت که دفتر مرکزی اش در شهر آتلانتای آمریکا واقع شده در سال 2011 تشکیل شد و در حال حاضر سیستم عامل اجرایی آن یعنی GreyMatter، در هر دقیقه بیشتر از 630 هزار بهینه سازی را به اجرا در می آورد.
راب هیوز (Rob Hughes) در این خصوص می گوید: “روند تکامل استفاده از رباتهای فیزیکی به خاطر کمبود نیروی کار در دسترس، پیشرفت هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی و همینطور انتظارات مصرف کنندگان به سرعت در حال تغییر و پیشرفت است.
شبکه های توزیع و پخش باید در کمترین زمان کارهای بیشتری انجام بدهند و نحوه کار با رباتهای هوشمند را یاد بگیرند. برخی از برندهای مطرح و پیشرو در جهان با معرفی فناوریهای روباتیک، از نرم افزارهای هوشمند برای محاسبه نتایج بهینه استفاده می کنند و سپس نیروی انسانی این داده ها را برای گرفتن بهترین و مناسبترین تصمیمات به کار می گیرد.
10- پرینت سه بعدی
پرینت سه بعدی یکی از آن پیشرفته های باور نکردنی در حوزه تکنولوژیهای جدید است. این فناوری به ما اجازه می دهد از هر چیزی مثل اشیاء، خانه ها و حتی اعضای بدن پرینت بگیریم!
گزارشهای اخیر نشان می دهند که خانه های پرینت شده سه بعدی به طور متوسط 76 هزار بار در ماه جستجو می شوند. این فناوری که یکی از تحولات بزرگ دنیای صنعت به حساب می آید، هزینه های ساخت قطعات را کاهش می دهد و ضمن صرفه جویی در وقت و انرژی، محصولی قابل لمس در اختیار شما قرار می دهد. دیری نمی پاید که این تکنولوژی کاربردی جهان صنعت را بیشتر از این تحت تاثیر قرار بدهد.
حتما بلد باشید: 80 اصطلاح رایج تکنولوژی که باید بلد باشید
10 تکنولوژی دیگر
1- داده ای شدن (Datafication): این تکنولوژی در سالهای آینده، همه جنبه های زندگی را به ریاضیات و داده تبدیل می کند و این داده ها به یک معیار ارزشیابی تبدیل خواهند شد!
2- اعتماد دیجیتالی (Digital Trust): هر چه اعتماد کاربران به شرکت های دیجیتالی بیشتر باشد و دزدی اطلاعات توسط شرکت های اینترنتی صورت نگیرد، اعتماد دیجیتال افزایش می یابد که در واقع یک مفهوم کاملا جدید است و در آینده نقش مهمی در کسب و کارها بازی خواهد کرد.
3- ژنومیک (Genomics): شامل تجزیه و تحلیل داده‌ها و اطلاعات ژنتیکی به‌ویژه ژنوم جانداران است. ژنوم توالی کل دی‌ان‌ای موجود در سلولهای یک جاندار است که به‌عنوان ماده ژنتیکی عمل می‌نماید و سبب بروز صفات وراثتی (فنوتیپ) می‌شود
4- استفاده از انرژیهای نو: انرژی های خورشیدی باد و موارد مشابه بخصوص نمونه شهرهایی که عربستان در حال ساخت آنها در بیابان است.
5- اتوماسیون فرآیند رباتیک (RPA): یک فناوری نرم‌افزاری است که ربات‌ها را در فرایندهای روزمره و خسته‌کننده جایگزین انسانها می‌کند. RPA به کمک واسط کاربری خوش تعریف به صورت خودکار داده‌ها را دریافت می‌کند و واکنش مناسب را از طریق چندین سیستم عمل کننده اتخاذ می‌کند.
در کنار این مطلب بخوانید: قابلیت های جالب گوگل که از آن بی اطلاعید!
6- محاسبات لبه ای (Edge Computing): پردازش داده های اینترنت اشیا معمولا در سیستم رایانش ابری و از طریق منابع محاسبات ابری انجام می شود و به همین علت مواردی مثل پهنای باند شبکه و زمان تاخیر به مشکلات مهمی تبدیل شده اند. به همین علت توصیه می شود که به جای محاسبات ابری، محاسبات لبه ای مورد استفاده قرار بگیرد.
7- محاسبات کوانتومی: محاسباتی که بر مبنای سیستم های کوانتومی با سرعت پردازش هزاران برابر پردازشگرهای فعلی ست.
8- بلاک چین (Blockchain): بلاک چین یک نوع سیستم ثبت اطلاعات و گزارش است. تفاوت آن با سیستمهای دیگر این است که اطلاعات ذخیره‌شده روی این نوع سیستم، میان همه اعضای یک شبکه به اشتراک گذاشته می‌شود. با استفاده از رمزنگاری و توزیع داده‌ها، امکان هک، حذف و دستکاری اطلاعات ثبت‌شده، تقریباً از بین می‌رود.
9- اینترنت اشیا (IoT): ارتباط حس‌گرها و دستگاه‌ها با شبکه اینترنت که از طریق این ارتباط و تعامل بین لوازم متصل به شبکه و کاربران دارای دسترسی مجاز به این شبکه، امکان مشاهده و کنترل لوازم متصل به شبکه برای کاربران آن فراهم می‌شود.
10- امنیت سایبری: منظور امنیت در کسب و کارهای مجازی و گردش های کاربران در سطح اینترنت است که در آینده به یکی از مهم ترین تکنولوژی ها و مفاهیم تکنولوژی تبدیل می شود.
جالب: ۱۰ سایت یافتن اسم فیلم خارجی و ایرانی که نام آن را نمیدانید
سلام وقت بخیر
ممنون از مطالب عالیتون ?
یه سوال دارم ممنون میشم راهنمایی کنید
من میخام یسری فعالیت هایی رو شروع کنم که بزودی یا در آینده مردم و جامعه و کشورها به اون سمت میرن. چه کارهایی و پلن هایی رو پیشنهاد میدید من از الان مطالعه و راه اندازي یا تحقیق کنم قبل اینکه فراگیر بشه. میخام جز افرادی باشم که زودتر متوجه میشن یا زودتر شروع کردند. پیشنهاد شما در چه زمینه هایی هست . ممنون
سلام ممنون خیلی عالی بود برای مقاله ام